Kuratorzy cyklu: Witek Orski, Krzysztof Pijarski
Fotografia od początku swego istnienia wydawała się medium demokratycznym, pozbawionym hierarchii stylów, kultury czy umiejętności, ten potencjał, niczym utajony obraz, pozostawał jednak niezrealizowany. Najpierw barierą była konieczność posiadania sporej wiedzy z zakresu chemii i optyki, a także wysokie ceny sprzętu, czasochłonność całego procesu oraz zdobycie umiejętności obsługi skomplikowanej aparatury. Z biegiem czasu kolejne czynniki traciły na znaczeniu, a gest fotograficzny stawał się coraz powszechniejszy. Można powiedzieć, że dopiero około roku 2007, wraz z wynalezieniem smartfona – zminiaturyzowanego komputera wyposażonego w moduł telefonu oraz aparatu fotograficznego – fotografia naprawdę trafiła pod strzechy. Rozwój oprogramowania do obróbki zdjęć – w tym postępy w maszynowym uczeniu się, zwanym potocznie także sztuczną inteligencją (AI) – doprowadził do tego, że dziś naprawdę każdy i każda nie tylko jest w stanie wykonać technicznie poprawne zdjęcie, ale rzeczywiście robimy to codziennie.
Jeśli istotnie fotografia ma demokratyczny potencjał, niekoniecznie realizuje się on w samym geście fotograficznym, w jego powszechności czy łatwości. Należałoby raczej poszukiwać tego potencjału we współczesnych sieciach dystrybucji obrazów. Nigdy dotąd dotarcie ze swoim przekazem do tysięcy czy nawet milionów odbiorców nie było prostsze. Tej ekstazie komunikacji towarzyszy coraz natarczywszy niepokój, związany z jednej strony z wiedzą, że owej łatwości uczestniczenia w globalnym obiegu obrazów towarzyszą coraz radykalniejsze próby jego opanowania, kontrolowania, cenzurowania, z drugiej strony zaś – ze świadomością tego, że coraz większa liczba obrazów nie tylko nie powstaje dla ludzi, ale też nie jest wytworzona przez ludzi. Obrazy w coraz większym stopniu łączą się w autonomiczną globalną republikę, wielość.
W cyklu Dlaczego obrazy? wraz ze współczesnymi teorety(cz)kami i prakty(cz)kami chcemy przyjrzeć się globalnej republice obrazów i poszukać demokratycznego potencjału fotografii. Jak i gdzie w mediach społecznościowych za pośrednictwem obrazów zawiązuje się wspólnota, realizuje wspólna sprawa, chodzi o wspólne dobro? Czy autonomiczny charakter republiki obrazów jest analogiczny do autonomii współczesnego kapitalizmu? Jeśli tak jest, to czy taka autonomia mogłaby, paradoksalnie, przesądzić o sprawczości obrazów? Czy we współczesnym świecie, coraz silniej zdominowanym przez partykularyzmy, fotografia mogłaby odegrać rolę uniwersalnego języka? Być wspólną przestrzenią sporu – ikonostarcia. O to między innymi będziemy pytać. Stay tuned!
Organizatorzy cyklu:
Miesiąc Fotografii w Krakowie
Widok. Fundacja Kultury Wizualnej
Jasna 10. Warszawska Świetlica Krytyki Politycznej w ramach programu „Centrum Jasna” finansowanego ze środków Miasta Stołecznego Warszawy
Laboratorium Narracji Wizualnych (Szkoła Filmowa w Łodzi)
Format cyklu
Dlaczego obrazy? to cykl rozmów i spotkań z użyciem wideo, tekstu, obrazu. Rozmowy mają toczyć się na platformie przypominającej bloga, gdzie kuratorzy cyklu będą publikowali kolejne głosy, a publiczność będzie mogła włączać się do dyskusji. Każdy dialog rozpoczyna zaproszony gość lub gościni krótką wypowiedzią audiowizualną w formie wykładu dokamerowego, desktop documentary, bądź pokrewnej. Po takim otwarciu przez kolejne dwa, trzy tygodnie w wątku pojawiają się odpowiedzi, na przykład w formie krótkiego tekstu bądź nagrania następnej gościni lub gościa cyklu, albo też pracy czy serii prac zaproszonej artystki lub artysty. Dialog zamyka dyskusja podsumowująca, odbywająca się na przykład na platformie Zoom, transmitowana na żywo, a potem udostępniana w formie podmontowanej. Chcemy też, by osoba zaproszona do wygłoszenia wypowiedzi otwierającej wątek po jego zamknięciu napisała tekst będący ostatnim głosem w dialogu, który podsumuje i rozwinie najważniejsze zagadnienia oraz skomentuje prezentowane dzieła.
W finale cyklu Dlaczego obrazy? blog zamieni się w autonomiczną publikację cyfrową i ukaże się w serii wydawniczej „Nowe narracje” Laboratorium Narracji Wizualnych przy Szkole Filmowej w Łodzi.
.
